Aantekeningen bij de vertaling
- 1970—verwijzing naar de dood in 1970 van enkele tientallen stakende arbeiders op de Leninwerf in Gdansk
- adekolon (Russisch)—eau de cologne
- Almanach de Gotha —in het Frans en Duits verschijnende almanak waarin biografische informatie te vinden is over Europese aristocratische geslachten
- Balcerowicz —Leszek Balcerowicz (1947), professor, (vice-)minis-ter van Financiën in de eerste naoorlogse, niet-communis-tische regering van Polen en bedenker van het zogenaamde ‘Plan van Balcerowicz’, dat de in een crisis verkerende Poolse economie weer gezond zou moeten maken
- becherovka (Tsjechisch)—Tsjechische kruidenbitter
- Bierut —Boleslaw Bierut (1892-1956) tijdens de stalinistische periode als voorzitter en eerste secretaris van de Poolse communistische partij regeringsleider van Polen
- bliachamucha (Wit-Russisch)—grof scheldwoord; ‘bliacha’ betekent ‘hoer’, ‘mucha’ betekent ‘vlieg’
- Boedjonnyj —Semjon Michajlovitsj Boedjonnyj (1883-1970), commandant van het Eerste Cavalerieleger, dat de Polen versloeg in de oorlog van 1920-1922
- Burgermilitie —de milicja: naoorlogse Poolse staatspolitie; na de val van het communistisch systeem in Polen in 1989 omgedoopt tot ‘politie’
- daimonion (Grieks)—o.a.
- goddelijke kracht, bij Socrates de innerlijke stem (orakel) die de mens leidt en afhoudt van het kwade
- doemka- sentimenteel Oekraïens volksliedje
- Donbas- mijnstreek in de Oekraïne
- Dovzjenko-Down-effect —grapje van de auteur: de heer Dovzjenko was een sovjetgeneraal en Down kennen we van het syndroom van Down
- elegante pumps d la Pikh —verwijzing naar In De Sterke Engel van Jerzy Pilch (Nederlandse vertaling, De Geus 2002)
- Endecja —populaire benaming van Narodowa Demokraqa (Nationale Democratie), door Roman Dmowski (1864-1939) geïnitieerde conservatieve politieke formatie, met name actief tijdens de eerste decennia van de twintigste eeuw
- generaalsregime —regeringsperiode van generaal Wojciech Jaru-zelski (1923), die op 13 december 1981 de staat van beleg in Polen afkondigde en van 1981 tot 1987 premier was van de Poolse Volksrepubliek
- Gierek —Edward Gierek (1913-2001), van 1970 tot 1980 als voorzitter en eerste secretaris van de Poolse communistische partij regeringsleider van Polen
- Gomulka —Wladyslaw Gomulka (1905-1982), van 1956 tot 1970 als eerste secretaris van de Poolse communistische partij regeringsleider van Polen
- Gralath —Daniël Gralath (1708-1767), natuurkundige en burgemeester van Gdansk
- Gwiazda —Andrzej Gwiazda (1935), ingenieur en vakbondsactivist; medeoprichter van de niet-communistische vakbond Solidarnosc (Solidariteit)
- harmosjka (R.)—trekharmonica
- hetman (Pools)—hoofdman bij de kozakken
- Iwonicz, Truskawiec of Krynica —bekende vooroorlogse Poolse kuuroorden, waarvan Truskawiec (Truskavec) momenteel in de Oekraïne ligt
- Jankowski —Henryk Jankowski, met de onafhankelijk vakbond Solidarnosc verbonden priester uit Gdansk; controversieel geraakt in verband met antisemitische uitspraken
- Jaruzelski —Wojciech Jaruzelski (1923), generaal, van 1981-1987 premier van de Poolse Volksrepubliek; zie ook generaalsregime
- Kiedy znóvo przyjdzie bieda (P.)—Wanneer de armoede weer komt
- krasnoarmejetsy (R.)—‘roodarmisten’, soldaten van het Rode Leger
- Krik —Mendel Krik, personage uit gelijknamig toneelstuk van de Russisch-joodse schrijver Isaak Babel (1894-1940)
- Malopolska —letterlijk: Klein-Polen, nu alleen nog streek in Zuidoost-Polen met Kraków als belangrijkste stad
- Mazda —Ahur Mazda, de ‘wijze heer’, God van de Perzen
- Mazepa- Ivan Stepanovitsj Mazepa (1644-1709), befaamd hetman, bezongen door o.a.
- Voltaire, Lord Byron en Juliusz Slowacki (zie Mickiewicz)
- Menzel-]in Menzel (1938), Tsjechisch cineast, maakte verscheidene films over en naar het werk van Bohumil Hrabal; won in 1968 met zijn film Zwaarbewaakte treinen, naar het gelijknamige boek van Hrabal en waar hier naar wordt verwezen, een Oscar
- Mickiewicz —Adam Mickiewicz (1798-1855), naast Juliusz Slo-wacki (1809-1849) belangrijkste dichter en toneelschrijver uit de Poolse Romantiek
- Natkowska —Zofia Nalkowska (1884-1954), belangrijkste Poolse romanschrijfster uit het interbellum; lid van de commissie die direct na de Tweede Wereldoorlog onderzoek deed naar nazi-oorlogsmisdaden in Polen
- OjIjoebiat Ijoebiat koni (R.)—O o, wat houden zij van paarden
- ORMO—Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej, Vrijwillige Reserve van de Burgermilitie; ingezet als ordepolitie; in 1989 opgeheven
- PGR—Panstwowe Gospodarstwo Rolne, staatsboerenbedrijf, de Poolse variant van de Sovjetrussische kolchoz
- pierogi (P.)—noedels
- PKP- Polskie Kokje Panstwowe, de Poolse Staatsspoorwegen
- Quincey —Thomas De Quincey (1785-1859), Engels essayist, auteur van het autobiografische Confessions ofan Opium Eater (1822)
- Sanguszko —Pools adellijk geslacht; hun behoort het prachtige barokkasteel Lubartów, ten noorden van Lublin
- Schulz —Bruno Schulz (1892-1942), Pools-joodse fantasmago-rische schrijver en tekenaar
- Seifert- Jaroslav Seifert (1901-1986), Tsjechische dichter; kreeg in 1984 de Nobelprijs voor Literatuur
- Skarga —Piotr Skarga (1536-1612), jezuïet, theoloog en belangrijkste exponent van de Poolse contrareformatie
- Sobieski —Jan in Sobieski (1629-1696), vanaf 1674 koning van Polen; versloeg de Turken in 1673 bij Chocim en deed dat in 1684 nogmaals tijdens het beleg van Wenen
- Spanner- Rudolf Spanner (?), ‘wetenschappelijk’ ss-officier en eigenaar van een zeepfabriek in Danzig; werd ervan verdacht zeep te hebben vervaardigd van joodse gevangenen uit het concentratiekamp Stutthof bij Danzig (Gdansk)
- tsaddik (Jiddisch)—rechtvaardige man; binnen het chassidisme ook wel geestelijk leider
- tsjastoesjka (R.)—grappig volksversje
- Volksleger—Armia Ludowa, tijdens de Tweede Wereldoorlog met het sovjetleger samenwerkende Pools verzetsleger
- Vychadi, svolotsj (R.)—Stap uit, hondsvot
- Wafysa —Lech Walesa (1943), oorspronkelijk elektricien, leider van de niet-communistische vakbond Solidarnosc (Solidariteit) en van 1990 tot 1995 president van de Poolse Republiek
- Westerplatte —schiereiland aan de Baai van Gdansk, met de beschieting waarvan op i september 1939 nazi-Duitsland de Tweede Wereldoorlog begon
- Wrzeszcz- wijk in het noordwestelijke deel van Gdansk
- Zwirko en Wigura —Franciszek Zwirko (1895-1932) en Stanislaw Wigura (1903-1932), twee Poolse, in hetzelfde vliegtuigongeluk omgekomen vooroorlogse vliegeniers
De boeken van Bohumil Hrabal worden in de vertaling van Kees Mercks in Nederland uitgegeven door Uitgeverij Bert Bakker
EINDE